Kişinin farklı sebeplerden dolayı soyadını değiştirilmesi için açılan dava; soyadı değişikliği davası adı altında açılır. Geçmiş dönemlerde soyadlarında yanlış yazılan kelime ya da harf değişiklikleri dava açmadan nüfus müdürlüğü tarafından düzeltme yapılır.

Dava da genel olarak soyadı kanunları kullanılır. Soyadı kanunun 3. maddesi ile soyadı değişikliği davası görülür. Soyadı kanunun 3. maddesinde; yeni soyadı olarak belirlenen kelimenin toplumda eşitliği bozmayacak olması gerekiyor. O soyadını taşıyan kişinin toplumda ayrıcalık sağlayacak kelimeler soyadı kanununa göre kabul edilmez.

Soyadı değişikliği davası kişilere karşı açılan bir dava değildir. Soyadı değişikliği davasını açan kişi nüfus genel müdürlüğüne dava açması gereklidir. Bu detayı genel olarak toplumda bilinmez. Bu yüzden de soyadı değişikliği davası genel olarak kişilere açılıyor. Dava işleyişine uymadığı için davanın görülmesi için onay çıkmıyor.

Soyadı değişikliği davası kişilere açıldığında boş yere uğraşılmış olunur. Hukukçuların yardımı ile soyadı değişikliği açılması ile dava işleyişine daha uygun olarak dava açılır.

Soyadı Değişikliği Dava Süreci 

Soyadı kanununa göre soyadı değişikliği davası için yapılması gereken aşamalar bulunuyor. Soyadı değişikliği davası keyfi üzere açılamıyor. Soyadının değiştirilmesi için mantıklı bir açıklamanın olması gereklidir. Mahkemenin davaya açan kişinin soyadı değiştirilmesini haklı olarak bulması gereklidir.

Bazen soyadı değişikliği davalarında mantıklı açıklamalar için belge gerekebiliyor. Belgeler ile soyadı değişikliği nedenleri mantıklı olduğunu kanıt olarak kabul edilebilir. Bazen ise başka kişilerin şahitliği ile mantıklı nedenler kanıtlanır. Dava işleyişine göre durumlar değişiyor.

Mahkeme davalının haklı bulması halinde; dava sonucu basın ilan kurumuna iletilir. Basın ilan kurumunda da mahkemenin net sonucu ile ilan ettirilir.

Nüfus idaresine mahkeme vermiş olduğu netleşmiş kararını iletir. Nüfus idaresi iletilen karara göre işlem yapar. Değiştirilmiş olan soyadına ait kimlik kartı kişiye iletilmek üzere hazır haline gelir.

Soyadı Değişikliği Davasında Kişiler 

Soyadı değişikliği davasını açan kişi evli bir erkek ise; çocuklarının ve eşinin de otomatik olarak soyadı değişir. Burada küçük bir ayrıntı vardır. Dava açan evli erkeğin 18 yaşında ve daha büyük çocukları var ise; o kişilerin soyadı otomatik olarak değiştirilmez. O çocuklar ayrı bir soyadı değişikliği davası açması gerekiyor.

Örnek verecek olursak; evli bir erkek soyadı değişikliği davası ile soyadını değiştirmiş olsun. Bu kişinin çocuklarından biri 16, biri 18, bir diğeri de 21 yaşında olsun. Soyadı kanununa göre bu aileden babanın açtığı dava onaylanması ile soyadı değişir.

Anne ve 16 yaşında ki çocuğun otomatik olarak soyadı değişir. 18 ve 21 yaşında ki çocuklar reşit oldukları için otomatik olarak soyadları değişmiyor.

Soyadı değişikliği yapan kişilerin mirasını bırakacağı kişiler değişmiyor. Çünkü miras hukukuna göre biyolojik bağ ön planda tutuluyor. Soyadı değişikliği yapan kişinin bu yüzden mirasçıları yine aynı oluyor.